خصوصیات مامون:


زندگی مامون سراسر کوشش و فعالیت و خالی از رفاه و آسایش آنچنانی  بود،درست بر عکس برادرش امین که در آغوش زبیده پرورش یافته بود.مامون مانند برادرش اصالت چندانی برای خود احساس نمی کرد و نه تنها به آینده خودمطمن نبود،بلکه بر عکس،این نکته را مسلم می پنداشت که عباسیان به خلافت و حکومت او تن در نخواهند داد،از اینرو خودرا فاقد هرگونه پایگاهی که بدان تکیه کند می دید ، و به همین دلیل آستینهمت بالا زد و برای آینده به برنامه ریزی پرداخت.


مامون خطوط آینده خود را از لحظه ای تعیین کرد که به موقعیت خود پی برد و دانست که برادرش امین از مزایایی بر خوردار است که دست وی از آنها کوتاه است. او از   اشتبهای امین نیز پند آموخت:مثلا «فضل »با مشاهده امین که خود  رابه لهو و لعب سر گرم ساخته بود،به مامون می گفت که تو پارسایی و دینداری و رفتار نیکو از خود بروز بده.مامون نیزهمین گونه می کرد،هر بار که امین کاری را با سستی آغاز می کرد،مامون همان را با جدیت درپیش می گرفت.درهر حال مامون در علوم و فنون مختلف تبحر یافت و بر امثال خویش،و حتی بر تمام عباسیان،برتری یافت.برخی می گفتند:در میان عباسیان کسی دانشمند تراز مامون نبود.


ازحضرت علی(ع) نقل شده که روزی درباره بنی عباس سخن می گفت،تا بدینجا رسید که فرمود:ـ«هفتمین آنها،هز همه شان دانشمندتر خواهدبود».پدرمامون نیز خود به برتری وی به برادرش امین شهادت داده وگفته بود:

«...تصمیم گرفته ام ولایتعهدی راتصحیح کنم وبه دست کسی بسپارم که رفتارش رابیشتر می پسندم،خط مشی او را می ستایم ،به حسن سیاستش اطمینان دارم و از ضعف و سستیش آسوده خاطرم،و او کسی جز«عبدالله  نمی باشد.اما بنی عباس به پیروی ازهوای نفس خویش، محمد را می طلبند. چون یک پارچه به دنبال خواهش های نفسانی است،دستش به اسراف بازاست،زنان وکنیزکان دررای اوشریک وموثرواقع می شوند،درحالی که عبدالله شیوه ای پسندیده ورایی اصیل دارد و برای  چنین امری بزرگ،شخصی قابل اطمینان است...»